Yangiliklar: Noyabr 2024

Adib hayoti haqida. 1942-yil 1-martda Andijon viloyatining Bo‘ston tumani Beshkal qishlog‘ida dehqon oilasida tug‘ilgan. 1959-yilda Toshkent viloyati Bekobod tumanida Navoiy nomidagi o‘rta maktabni bitirdi. so‘ngra Bekobod qum-shag‘al karerida saralovchi(sortirovщik) щN ishladi. Moskvadagi A.M.Gorkiy nomidagi Adabiyot institutida tahsil oldi(1960-66). Bir yil akademik otpusk davrida Andijon va Farg‘ona viloyatlari maktablarida o‘qituvchilik qildi(1962- 63).

• Adibning faoliyati haqida. Moskvadan qaytgach, Toshkentda “Sharq yulduzi” jurnalida adabiy xodim (1966), G‘afur G‘ulom nomidagi Adabiyot va san’at nashriyotida muharrir(1967), bo‘lim mudiri (1969-1982), Bosh muharrir (1982-85), O‘zbekiston televideniesida Bosh muharrir (1985-88), O‘zbekiston Yozuvchilar uyushmasi Badiiy tarjima va adabiy aloqalar markazi raisi (1989-93), O‘zbekiston Milliy universitetida professor (1993), etika va estetika kafedrasi mudiri (1994-96), G‘afur G‘ulom nomidagi nashriyotda o‘zbek adabiyoti redaksiyasi mudiri (1997-99) Xalqaro “Oltin Meros” xayriya jamg‘armasi raisi(1999-2003), Xalqaro Amir Temur jamg‘armasi boshqaruvi raisi (2003-2013), O‘zbekiston Yozuvchilar uyushmasi raisi lavozimida (2013-2018) faoliyat ko‘rgizdi. 2018-yildan Toshkent Davlat universiteti professori, universitetdagi “Mangu bitik” adabiyot to‘garagi rahbari, 2021-yil-maydan Xalqaro Amir Temur xayriya fondi raisi bo‘lib ishlab kelmoqda. U ayni paytda “Temurbeklar maktabi” Bosh o‘qituvchisi, O‘zbekiston “Adolat” SDP Siyosiy kengashi a’zosi.
• Adib ijodi haqida. Muhammad Ali adabiyotga yigirmanchi asrning 50-yillari oxirida kirib keldi. Dastlabki she’ri o‘n besh yoshida 1957-yil 17-fevralda “Qizil O‘zbekiston” gazetasida bosilgan edi. Ayni paytgacha adibning turli tillarda turli janrlarda nazm, nasr va tarjimalardan iborat 50 dan ortiq kitoblari nashr etilgan. 1997-yilda o‘n ming nusxada “Saylanma” kitobi bosilib chiqdi. 2011-12-yillarda adibning ko‘p tomlik “Tanlangan asarlar”i nashr etila boshlandi. Hozirgacha dastlabki ikki tomi o‘quvchilar qo‘liga yetib bordi. 2016-yilda shoirning she’r va dostonlaridan iborat “Ko‘ngil naylari” nomli yangi kitobi dunyo yuzini ko‘rdi. Muhammad Ali ijodida yirik she’riy janrlarda bitilgan “Mashrab”(1966), “Gumbazdagi nur”(1967), “Beshgul”(1969), “Mehr va Vafo”(1975), “Avliyoning bashorati”(2010) dostonlari, Dukchi Eshon(uning nomini aytib bo‘lmas edi), Andijon va Jizzax qo‘zg‘olonlariga bag‘ishlangan “Boqiy dunyo”(1970-79) she’riy romani ko‘rkam joyni egallaydi. Muhammad Ali yetakchi publitsist- esseistlardan biri sifatida dadil qalam tebratib kelmoqda. “O‘z-o‘zingni anglab yet”(1988), “Haqiqatdan chekinma, Tarix!”(1990), “Qafasdagi bulbullar”(1996) “Amir Temur chamani”(2003), “Amir Temur va Yildirim Boyazid” (2006), “Tarix saboqlaridan xulosa chiqarib yashaylik”(2014), “Amir Temur va Alisher Navoiy”(2015), “Hazrat Navoiyning sirli olami”(2022), “Ona tariximizning shoh asari”(2022) nomli esselarida tariximizning dolzarb masalalari haqida dadillik bilan bahs ochadi. Chunonchi, mustamlaka davrida yozilgan, katta shov- shuvlarga sabab bo‘lgan “O‘z-o‘zingni anglab yet” essesida adib jasorat bilan 1985-89-yillarda nohaq zulmu tazyiqlar ostida qisinib qolgan ona xalqini o‘z-o‘zini anglab yetishga, tarixi ulug‘ xalq ekanini hamisha yodda tutish va undan madad olishga chaqirdi, boshini baland ko‘tarib yurishga undadi.
• Adibning eng sara va mashhur asarlari ro‘yxati: ”Oshiq bo‘lmay Haq diydorin ko‘rsa bo‘lmas”(1992), “Men ko‘rgan Amerika”(2000), “Amir Temur chamani”(2006), “Ulug‘ ajdodlardan meros shijoat”(2012) kitoblari.
• Adibning film (serial, hujjatli film) bo‘lgan asarlari: -
• Adibning qo‘shiq bo‘lgan asarlari: -
• Adibning spektakl bo‘lgan asarlari: “Ulug‘bek Mirzoning so‘nggi kuni”(2001), “Masposhsho va Oyparcha”(2002), “Hindiston malikasi”(2006), “Navoiy va Boyqaro”(2015), “Bibixonim”(2023) tarixiy dramalari ham Muhammad Ali qalamiga mansubdir. Xususan, “Navoiy va Boyqaro” dramasida muallif ikki buyuk shaxs Sulton Husayn Boyqaro bilan Alisher Navoiylarning buyuk do‘stligini san’atkorona yoritishga erishdi va tarixiy haqiqatni yuzaga chiqardi. “Navoiy va Boyqaro” Farg‘ona viloyati drama teatrida(1916) va Qozog‘istonning Chimkent viloyati drama teatrida(2017).
• Adibning qanday mukofotlari mavjud: O‘zbekiston Yoshlar ittifoqi mukofoti (1976), Berdak nomidagi Qoraqalpog‘iston Respublikasi Davlat mukofoti (1984), O‘zbekiston xalq yozuvchisi (1992), Xalqaro Xoja Ahmad Yassaviy mukofoti(1994), «Mehnat shuhrati» ordeni(1999), «Mustaqillikka 15-yil» ko‘krak nishoni(2006), O‘zbekiston Respublikasi Davlat mukofoti laureati(2007), «Mustaqillikka 20-yil» ko‘krak nishoni(2011), “El-yurt hurmati” ordeni(2014), «Mustaqillikka 30-yil» ko‘krak nishoni(2021), O‘zbekiston Respublikasida xizmat ko‘rsatgan yoshlar murabbiysi(2021), Xalqaro Turkiy Akademiyaning “Alisher Navoiy” oltin medali(2021), Xorazm Ma’mun Akademiyasi Faxriy professori (2023)
• Adibning so‘nggi chop etilgan kitobi (asari): 2023-yilda “Shajara” nomli yangi roman- essesi.
• Adibning boshqa (qaysi) tillarga tarjima qilingan asarlari: -
• Adib tarjima qilgan asarlar: “Jahongir Mirzo”(nashr yili 2003) romani 2008-yilda turk tiliga tarjima qilinib Turkiyada Istanbulda chop etildi.
• Adibning ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalari: undefined
• Adib hayoti va ijodi haqidagi kitob va ilmiy asarlar:
• Adib bilan bog‘lanish: 97 160-22-10

Universitetimiz  Germaniyaning  yetakchi xalqaro tashkilotlari bilan akademik va amaliy hamkorlikni izchil rivojlantirishda davom etmoqda. Shu doirada Germaniya xalqaro hamkorlik tashkiloti (GIZ)ning Turizm va mintaqaviy rivojlanish bo‘yicha maslahatchisi Eiko Otto universitetimizga tashrif buyurdi.

Tashrif davomidagi uchrashuvda janob Eiko Otto universitetimiz rahbariyati va Тurizm kafedrasi bilan barqaror turizm yo‘nalishida hamkorlikni rivojlantirish masalasini  ilgari surdi. Suhbat davomida Avstriyaning nufuzli Vienna universiteti hamda Yevropaning yetakchi universitetlarining professor-o‘qituvchilarini universitetimizga jalb qilish hamda qo‘shma loyihalarni amalga oshirish imkoniyatlari aytib o'tildi.

Mazkur uchrashuv universitetimizning xalqaro hamkorlik doirasini kengaytirish, talabalarga global darajadagi bilim va tajriba almashish imkoniyatlarini yaratish borasidagi intilishlarining yorqin dalili bo‘ldi.

2007 yili O‘zbekiston Milliy universitetining o‘zbek filologiyasi fakultetini tamomlagan. Uning birinchi hikoyasi – «Lo‘litopmaslik chol» 2010 yil «Yoshlik» jurnalining 1-sonida e’lon qilingan. Yozuvchining «Qizg‘aldoq», «Bo‘ron tingan kecha», «Unitilgan kishi», «Yo‘l qarayotgan kishi» hikoya va esselari chop etildi. Uning «Bo‘ron tingan kecha» va “Tashvishi yo‘q odamlar” hikoyalar to‘plami nashr etilgan. 

Shuningdek, Nurilla Chori bir necha hikoyasi turk tilida “Qardosh qalamlar” jurnalida e’lon qilingan.

Bugun 21-noyabr kuni oliygoh dekani N.Nushvaqtov, inspektor Sh.Qurbonov va tyutor P.Islomov universitetimiz talabalar turar joyida bo‘lib talabalar bilan yaqindan muloqot qilishdi. Muloqot jarayonida inspektor tomonidan talabalar o'rtasidagi ma’naviy muhitni yanada yaxshilash, bo‘lishi mumkin bo‘lgan ayrim nizoli vaziyatlarning oldini olish bo'yicha yuzasidan zarur maslahatlar berildi. Shuningdek mutasaddilar talaba-yoshlarning yashash sharoiti, dars jarayonlariga tayyorgarlik ko‘rish jarayonlari bilan yaqindan tanishdi. Suhbat davomida talabalar tomonidan aytilgan takliflar tinglanib yotoqxonada talabalar o'rtasida sport musobaqalarini va Zakovat intellektual  o‘yinlarini o'tkazish bo'yicha tashkiliy masalalar kelishib olindi.

Joriy yilning 18-noyabr kuni Xalqaro turizm akademiyasi Samarqand kampusida Qirg‘iziston Respublikasi Turizm assotsiatsiyasi "Destination Osh" bilan hamkorlikda O‘zbekiston-Qirg‘iziston turistik forumi bo‘lib o‘tdi.

Forumdan ko‘zlangan asosiy maqsad - hududlararo sayyohlar oqimini oshirish, ta’lim turizmini rivojlantirishdir. So‘nggi yillarda ikki qo‘shni mamlakat o'rtasidagi yaqin do'stlik aloqalarining kengayishi turizm sohasiga ham o'z ijobiy ta'sirini o'tkazib, mintaqada yangi turistik yo'nalishlar tashkil etish, o'zaro madaniy almashinuv jarayonlarining yanada faollashishiga zamin yaratmoqda.

Tadbirda Samarqand va O'sh viloyatlarining turizm salohiyati taqdimotlari bo'lib o'tdi. Unda ikki viloyatning turistik yoʻnalishlari, infratuzilma imkoniyatlari va xizmatlar sifati haqida maʼlumot berildi. Shuningdek, tadbir davomida yangi hamkorlik loyihalari, qoʻshma turistik dasturlar va sayyohlarni jalb qilish uchun qoʻshimcha imkoniyatlar muhokama qilinib, har ikki mamlakatdan turizm sohasida faoliyat olib borayotgan tadbirkorlar o'rtasida shartnomalar tuzildi.

Forum yakuniga ko'ra Samarqand va O'sh viloyatlari o'rtasida o'zaro hamkorlik memorandumi imzolanib, kelgusida turizm sohasida hududlar o'rtasida yangi loyihalar ustida ishlashga kelishib olindi.

2024-yil 16-noyabr kuni, soat 14:30 da “Ipak yo‘li” turizm va madaniy meros xalqaro universiteti qoshidagi iqtisodiyot fanlari bo‘yicha ilmiy darajalar beruvchi DSc.33/01.02.2022.I.145.01 raqamli Ilmiy Kengash huzuridagi yangi tarkibdagi Ilmiy seminar o‘z faoliyatini boshladi.

Ilmiy seminarda Sharof Rashidov nomidagi Samarqand davlat universiteti tayanch doktoranti Ro‘zibayev Otabek Mardon o‘g‘lining 08.00.17 – “Turizm va mehmonxona faoliyati” ixtisosligi bo‘yicha “Hududlarda gastronomik turizmni rivojlantirishning iqtisodiy mexanizmini takomillashtirish” mavzusidagi iqtisodiyot fanlari bo‘yicha falsafa doktori (PhD) ilmiy darajasini olish uchun yozilgan dissertatsiyasi muhokamasi bo‘lib o‘tdi. 

Ushbu seminarda tayanch doktorant olib borgan tadqiqotlarini Ilmiy kengash a’zolari hamda universitet professor-o‘qituvchilariga so‘zlab berdi. U tadqiqoti davomida bugungi kunda gastronomik turizm sohasidagi muammolar, hududlarda bu yo‘nalishni rivojlantirish usullari, shuningdek, gastronomik turizmni rivojlantirish orqali mintaqaga turistlar oqimini oshirish imkoniyatlari haqida zamonaviy ilmiy asoslangan metodlardan foydalangan holda olib borgan ilmiy tadqiqotlariga asoslanib ma’lumot berdi.

Tayanch doktorant Ro‘zibayev Otabek Mardon o‘g‘lining taqdimoti qatnashuvchilar tomonidan ijobiy qabul qilinib, Ilmiy kengashda himoya etish uchun tavsiya etildi.

Universitetimizning “Yozma va og‘zaki tarjima tadqiqotlari” kafedrasi o‘qituvchisi Kamoliddin Boyqobilov nazariya va amaliyotni o‘yg‘unlikda olib borish maqsadida xitoy tili yo‘nalishida ta’lim olayotgan  224 va 124 guruhlari  talabalari uchun Turizm markazidagi “Minyoun” mehmonxonasiga sayohati tashkil qilindi.

 Sayohat davomida Choy marosimida ishtirok etgan talabalar Xitoy xalqining madaniy merosi va turmush tarzi bilan tanishish imkoniyatiga ega bo'ldilar. Shuningdek talabalarimiz choy marosimini tomosha qilish bilan birga choy ustasining mahoratini hamda chiroyli choy idishlarini tomosha qilishdi.

2024 yil 20-noyabr kuni universitetimiz talaba qizlarining bo‘sh vaqtini mazmunli o'tkazish maqsadida stol-tennisi bo'yicha 1-2 bosqich talabalari o‘rtasida bellashuv tashkil qilindi. Musobaqada har ikki bosqich talabalari ham murosasiz kurash olib borishdi.

Bu kabi sport o‘yinlaridan ko‘zlangan maqsad avvalo talaba-yoshlarning sportga bo‘lgan qiziqishini oshirish va shahar, viloyat, respublika miqyosidagi sport musobaqalariga iqtidorli va chaqqon bo‘lgan talaba yoshlarni tanlab olishdan iborat.

Bugun 20-noyabr kuni ko‘hna va hamisha navqiron Samarqandga kelgan "Euronews" telekanali direktorlar kengashi raisi Pedro Vargas boshchiligidagi delegatsiya a’zolari “Ipak yo‘li” turizm va madaniy meros xalqaro universitetiga ham tashrif buyurishdi. Mehmonlar universitetning zamonaviy kampusini ko‘zdan kechirishi bilan birga turizm va madaniy meros sohalarida ta’lim olayotgan xorijlik va mahalliy talabalarga yaratilgan shart sharoitlar bilan yaqindan tanishdi. Mehmon "Euronews" telekanali direktorlar kengashi raisi Pedro Vargas universitetimiz Pr va matbuot bo‘limiga universitet haqidagi iliq fikrlari xususida intervyu berdi.

2024-yil 15-noyabr kuni Janubiy Koreyaning Madaniy meros agentligi vakillari “Ipak yo‘li” turizm va madaniy meros xalqaro universitetiga tashrif buyurib, madaniy merosni asrash va turizmni rivojlantirish bo‘yicha hamkorlikni muhokama qildilar.

Delegatsiyaga Koreya Madaniy meros agentligining xalqaro hamkorlik loyihalari jamoasi vakili Seo Ji-yeong boshchilik qildi. Shuningdek, delegatsiya tarkibidan Koreya Turizmni rivojlantirish instituti prezidenti Pak Suk-jin, Korea-ASEAN Lab bosh direktori Kim Sieun va ushbu tashkilotning tadqiqotchisi Pak Su-in ham joy oldi.

Uchrashuvda universitetning ilmiy tadqiqot va innovatsiyalar bo‘yicha prorektori, Xalqaro hamkorlik bo‘limi va Tarix va madaniy meros kafedrasi boshliqlari ishtirok etishdi.

Tashrif davomida koreyalik delegatsiya Samarqanddagi madaniy meros loyihasi yuzasidan amalga oshirilgan ishlanmalari bilan o‘rtoqlashdi. Ularning uch yillik sa’y-harakatlari natijasida yaratilgan konservatsiya faniga bag‘ishlangan nazariy kitob va uning o‘zbek tiliga tarjimasi asosiy mavzulardan biri bo‘ldi. Kitobni ilmiy va amaliy jihatdan qo‘llash bo‘yicha rejalari muhokama qilindi.

Delegatsiya shuningdek, kelajakdagi hamkorlik imkoniyatlarini ko‘rib chiqib, Samarqandning boy madaniy merosini barqaror turizm resursi sifatida foydalanish masalalariga alohida e’tibor qaratdi. Ular janubiy koreyalik va o‘zbek ekspertlar o‘rtasida tajriba almashinuvini kuchaytirish zarurligini ta’kidladilar.

Tashrif yakunida akademik hamkorlikni chuqurlashtirish, qo‘shma loyihalar tashkil etish va madaniy merosni saqlash hamda turizmni rivojlantirish bo‘yicha bilimlarni mustahkamlash masalalari muhokama qilindi.

Mazkur tashrif O‘zbekiston va Janubiy Koreya o‘rtasidagi madaniy va akademik aloqalarni mustahkamlash yo‘lidagi yana bir qadam bo‘lib, global merosni asrash borasidagi umumiy intilishlarni aks ettiradi.